رکود قطعه‌سازی در سایه تحریم و سیاست‌های رانتی
به گزارش خودروکار - کیاداوود اسفندیاری با اشاره به آمار تولید خودروسازان در سال جاری اظهار کرد: تا پایان مرداد، ایران‌خودرو عملکردی معادل سال گذشته داشته اما تولید سایپا با کاهش ۳۹ درصدی مواجه شده است. این در حالی است که برخی مدعی می‌شوند بستن واردات به نفع رشد تولید داخل بوده، اما واقعیت این است که الگوی اقتصاد ایران، الگویی مبتنی بر رانت است.
وی افزود: ریچارد نفیو، طراح تحریم‌های آمریکا و نویسنده کتاب هنر تحریم، در تحلیل‌های خود اشاره می‌کند که صنعت خودرو یکی از اهداف مستقیم تحریم‌ها بوده است. او توضیح می‌دهد در سال‌هایی که ایران با کمبود شدید منابع ارزی روبه‌رو بود، سیاستی طراحی شد تا منابع محدود کشور به سمت واردات خودروهای لوکس هدایت شود. این روند از یک سو تولید داخل و اشتغال هزاران مهندس و فارغ‌التحصیل ایرانی را تضعیف کرد و از سوی دیگر، با نمایش خودروهای گران‌قیمت در خیابان‌ها، به شکاف اجتماعی و افزایش نارضایتی عمومی دامن زد.
اسفندیاری در پایان با انتقاد از شرایط موجود تأکید کرد: در حالی که در بسیاری از کشورهای جهان حتی کارخانه‌ها به دلیل کمبود انرژی با مشکل مواجه‌اند، ما با وجود ظرفیت‌های عظیم، صنعت خودرو و قطعه‌سازی را در تنگنای تصمیمات غلط و نفوذ منافع ذی‌نفعان رها کرده‌ایم.
گفتنی است؛ صنعت خودرو و قطعه‌سازی ایران طی دو دهه گذشته همواره تحت‌تأثیر نوسانات ارزی، سیاست‌های رانتی و تحریم‌های خارجی قرار داشته است. تجربه تحریم‌های سال‌های ۱۳۹۱ و ۱۳۹۷ نشان داد که خودروسازی یکی از اولین بخش‌هایی است که در معرض فشار مستقیم قرار می‌گیرد و افت شدید تولید را تجربه می‌کند. در این میان، سیاست‌های داخلی مانند قیمت‌گذاری دستوری، محدودیت‌های وارداتی و مشکلات تأمین مواد اولیه نیز بیش از پیش این صنعت را تضعیف کرده است.
