خودروکار صنعت خودرو ژاپن را بررسی می کند؛
راز پیروزی خودروسازی ژاپن/ امپراطوری چهار چرخ چشم بادامی ها چگونه شکل گرفت؟
ژاپن یکی از برترین خودروسازان جهان از دهه 1970 میلادی به بعد در جهان است. این کشور با سبقت از خودروسازان آلمانی و آمریکایی در بازه ای از زمان، به پرتیراژ ترین خودروساز جهان بدل شد. هرچند امروز در جایگاه سومین خودروساز جهانی ایستاده است اما رویه رشد و گسترش صنعت خودروسازی این کشور در تاریخ زبان زد بوده و هست. اما راز پیشرفت چشم بادامی های سرزمین آفتاب چیست؟
به گزارش خبرنگار خودروکار، ژاپنی ها نیز مانند آمریکایی ها و اروپایی ها از ابتدای قرن بیستم صنعت خودروسازی را آغاز کردند اما نتوانستند همانند رقبای خود تا دهه های 60 و 70 میلادی و در ورود به بازار جهانی خوش بدرخشند. به عبارت دیگر می توان گفت صنعت خودروسازی واقعی ژاپن در حقیقت به موازات ورود آن ها به بازارهای بین المللی شکل گرفت.
زمانی که خودروسازی به نام تویوتا توانست برای اولین بار در ایالات متحده آمریکا، مالک بزرگ ترین و رقابتی ترین بازار خودرو جهان، اولین نمایندگی فروش خود را باز کند، صنعت خودروسازی ژاپن به سطح قابل توجهی از پیشرفت دست یافت که می توان آن را به قدم گذاشتن بر سطح ماه توصیف کرد.
زمانی که خودروسازی به نام تویوتا توانست برای اولین بار در ایالات متحده آمریکا، مالک بزرگ ترین و رقابتی ترین بازار خودرو جهان، اولین نمایندگی فروش خود را باز کند، صنعت خودروسازی ژاپن به سطح قابل توجهی از پیشرفت دست یافت که می توان آن را به قدم گذاشتن بر سطح ماه توصیف کرد.
معادله موفقیت
موفقیت ژاپنی ها در صنعت خودروسازی همانند سایر صنایع این کشور درگرو برخی فاکتورهای بسیار ساده اما حیاتی است.
- این حقیقت که ژاپنی ها هرگز کیفیت را فدای هیچ فاکتور دیگری نکردند باعث شد برندهای ژاپنی در هر زمینه (و نه تنها صنعت خودروسازی) در جهان به کیفیت و دوام مشهور شوند.
-عرضه خودرو در سگمنت های اقتصادی، یعنی دقیقا آنچه عامه مردم به آن نیاز دارند مخصوصا در زمانی که بحران سوخت و رکود جهان را فراگرفته بود، نه تنها باعث افزایش نرخ فروش شد بلکه خود به تنهایی برندهای ژاپنی را بدون نیاز به هزینه بیشتر در جهان تبلیغ کرد.
-خودداری از تجمل گرایی بیهوده و استفاده از آپشن های غیر کاربردی که بسیاری از رقبا برای کسب سهم بیشتر بازار از آن بهره می گرفتند باعث حفظ قیمت رقابتی محصولات ژاپنی شد. به همین دلیل برندهای لوکس ژاپنی چون لکسس، آکیورا و اینفینیتی تا اواخر دهه 1980 میلادی و دستیابی ژاپنی ها به پایداری نسبی در بازار جهانی هرگز معرفی نشدند.
-انتخاب جوینت ونچرهای هوشمندانه با خودروسازان برتر اروپایی و آمریکایی از گذشته تا امروز مانند جوینت ایسوزو با ووزلی موتورز، نیسان با آستین، میتسوبیشی با فیات و داج و جوینت امروزی میتسوبیشی با رنو و نیسان.
علی شکوهی، یکی از کارشناسان صنعت خودرو با سابقه بلند مدت همکاری با برندهای ژاپنی در این باره به خبرنگار خودروکار می گوید: «تمرکز ژاپنی ها بر چند موضوع اساسی موجب پیشرفت چشمگیر آن ها شد. اول آن که ژاپنی ها خود را همواره به عنوان سازمان های یادگیرنده نشان دادند و همواره سعی کردند از تجربیات موفق سایر جهانیان بهترین و بهینه ترین استفاده را ببرند. دوم این که کیفیت را همواره به عنوان برگ برنده و وجه تمایز محصولات خود با دیگران قرار داده و هرگز از این تصمیم کوتاه نیامدند.»
او ادامه می دهد: «از سوی دیگر ارائه محصول با کیفیت به موازات قیمتی اقتصادی باعث شد سبد کالایی تولید کنند که کیفیت و قیمت رقابتی را در کنار یکدیگر عرضه کند. به همین دلیل بیشتر خودروهای اقتصادی ژاپنی آپشن های آنچنانی ندارند و تنها آپشن هایی در آن ها استفاده شده است که مورد نیاز مشتری است. این در حالی است که محصولات چینی وکره ای مملو از آپشن هایی هستند که شاید هیچ وقت به کار مشتری نیاید. از این رو نگاه ژاپنی ها در هر صنعتی نگاهی کاربردی و در حد رفع نیاز مشتری است.»
موفق در ایران در غیاب رقبا
موفقیت خودروهای ژاپنی در ایران در کنار قیمت رقابتی، کیفیت و دوام خوب به نداشتن رقیب در بازار محدود ایران نیز بستگی بسیار زیادی داشت. دورانی که دروازه های واردات خودرو کشور به روی آسیای شرقی باز شد دقیقا زمانی بود که سال ها از غیبت رقبای سرسخت اروپایی و آمریکایی در بازار ایران می گذشت. از این رو ژاپنی ها و کره ای ها جولانگاه بی رقابتی برای ارائه همه ویژگی های برتر خود یافتند. بازاری که هیچ تنوعی در خود نداشت و سبد محصولات داخلی که بی کیفیتی در آن موج می زد. این بازار تشنه حضور برندهای تازه واردی بود که ژاپنی های بی رقیب مالک آن شدند.
این کارشناس موفقیت برند های ژاپنی چون تویوتا در بازار ایران و کشورهای مشابه را این طور توصیف می کند: «تویوتا از زمانی در ایران مشهور شد که در سال های 1383 و 1384 واردات خودرو بار دیگر آزاد شد و دو برنده هیوندای و تویوتا به صورت عمده به بازار خودرو ایران راه یافتند. به این ترتیب خریداران سگمنت خودروهای اقتصادی دو برند ژاپنی با کیفیت و کره ای پر آپشن و ارزان تر را در مقابل خود یافتند. همچنین برند تویوتا در ایران به سرعت با شکبه عرضه و خدمات گسترده ای ادامه مسیر داد که عرضه و فروش این برند در ایران را ساده تر ساخت.»
شکوهی ادامه می دهد: «تویوتا از ابتدای کار برندی کاملا اقتصادی بود حتی در آن دوران به نوبه خود خودرو با کیفیتی هم به حساب نمی آمد. اما با معرفی و واردات دو خودرو کرولا و کارینا سابقه ذهنی مثبتی در جهان و ایران در مقابل برند تویوتا شکل گرفت و زمانی که پای آن ها به کشور باز شد، در بازار بدون تنوع ایران و در مقایسه با برندهای کره ای آن دوران؛ موقعیت خوبی یافتند تا در این قیاس برتری و کیفیت خود را به رخ بکشند و خود را به عنوان خودرویی باکیفیت جا بیاندازند.»
خودروسازی ژاپن، الهام بخش سایر خودروسازی ها
ژاپن به عنوان یکی از موفق ترین کشورهای صنعتی در جهان شناخته می شود و بدون شک صنعت خودروسازی این کشور می تواند منبع بهترین الهامات و آموزش ها برای صنعت خودرو کشور ما باشد که سال ها است درجا می زند.
علی شکوهی در رابطه با آموزه هایی که صنعت خودرو ژاپن می تواند برای ایران به همراه داشته باشد می گوید: «با وجود اینکه امروزه ژاپنی ها در زمره برترین خودروسازان جهان هستند اما نظم و خوی یادگیرنده خود را ترک نکرده اند. تولید به موقع را به شدت در برنامه قرار می دهند و دولت ژاپن نیز روابط بین المللی بسیار قدرتمندی را دنبال می کند و تمرکز بسیار بر توسعه بازارهای صادراتی دارد. متاسفانه این مجموعه دقیق و پشتیبانی دولتی در صنعت خودرو ایران وجود ندارد.»
او ادامه می دهد: «همچنین نباید جوینت ونچرهای هوشمندانه ای را که انتخاب می کنند از یاد برد. به عنوان مثال نیسان و میتسوبیشی در وضعیت بد به ترتیب با رنو ادغام شده که نتیجه آن احیای دو برند مهم ژاپنی است. جالب آن که در همه این جوینت ها و ادغام ها این ژاپنی ها بودند که با خلق و خو خاص خود بیشترین بهره و استفاده را از جوینت های خارجی خود برده اند.»
صنعت خودرو کشور ژاپن یک مثال دیگر از خودروسازی موفق در مقیاس جهانی است. خودروسازی که تقریبا به موازات تاسیس خودروسازی ایران رشد و گسترش یافت و با دنبال کردن خط مشی مشخص و رو به جلو امروز در بین سه خودروساز برتر جهان قرار دارد و یکی از کلیدی ترین صنایع کشور ژاپن است. باشد تا با بررسی و مطالعه دقیق تر رویه پیشرفت این کشور در صنعت خودروسازی ایران نیز در مسیری مشابه قرار گیرد.
خبرنگار خودروکار: مصطفی انیسی
انتهای پیام/
روزنامه های اقتصادی
آخرین اخبار
