چرا هنگام خرید بیمه بدنه باید کارشناسی خودرو انجام شود؟

به گزارش خودروکار، یکی از مراحل مهم حقوقی و فنی که باید هنگام خرید بیمه بدنه انجام شود کارشناسی خودرو است. این کار تضمین می‌کند که وضعیت واقعی خودرو به لحاظ فنی و ظاهری چیست. به دلیل اهمیت بالایی که کارشناسی خودرو در هنگام خرید بیمه بدنه دارد، در ادامه‌ی این مقاله تمام نکاتی را که باید درباره‌ی بازدید بیمه بدنه خودرو بدانید ارائه خواهیم کرد؛ با ما همراه باشید.

منظور از کارشناسی خودرو چیست؟

کارشناسی خودرو به فرآیندی گفته می‌شود که طی آن یک کارشناس متخصص خودرو وضعیت فنی، ظاهری و هویتی خودرو را بررسی می‌کند و درنهایت گزارشی در مورد سلامت بدنه، قطعات، رنگ، ضرب‌دیدگی‌ها، شماره‌کشی‌ها، وضعیت موتور و سیستم‌های خودرو و تطابق آن‌ها با اسناد رسمی خودرو ارائه می‌دهد. پس از آن قیمت نهایی بیمه بدنه برای خودروی شخص تعیین می‌گردد و فرد می‌تواند خودروی خود را بیمه کند.

توجه داشته باشید که گزارش کارشناس خودرو به‌صورت کتبی و مستند است و پس از بازدید حضوری و مشاهدات میدانی و استفاده از ابزارهای تست مانند رنگ‌سنج، ضخامت‌سنج، دوربین، تست دیاگ و ... تنظیم می‌شود. هدف اصلی از کارشناسی خودرو، تشخیص وضعیت دقیق خودرو جهت ارزیابی ارزش واقعی و شناسایی نقاط ضعف و پنهان خودرو است.

تفاوت کارشناسی و معاینه فنی خودرو چیست؟

برخی از متقاضیان تصور می‌کنند که صرف داشتن گواهی معاینه فنی معتبر، دیگری نیازی به کارشناسی خودرو در زمان خرید بیمه نخواهند داشت. اما باید توجه داشته باشید که این دو به هیچ وجه یکسان نیستند، و تفاوت‌های مهمی میان آن‌ها وجود دارد. در جدول زیر براساس شاخص‌های مختلف به مقایسه این دو خواهیم پرداخت:

داشتن گواهی معتبر معاینه فنی برای تردد در شهرهای بزرگ و کوچک و حتی تردد بین شهری الزامی است، ولی کارشناسی خودرو تنها زمانی لازم است که فرد قصد خرید بیمه بدنه را داشته باشد و ابزار حقوقی و تضمینی برای بیمه‌گر و بیمه‌گذار به شمار می‌رود.

چرا باید حتما قبل از خرید بیمه بدنه خودرو کارشناسی شود؟

بیمه بدنه از این جهت خریداری می‌شود که زمان بروز حوادث، خسارات ایجاد شده در خودروی مقصر از محل بیمه پرداخت شود. اما توجه داشته باشید که شرکت بیمه متعهد به پرداخت خسارت نسبت به وضعیت خودرو است. مثلا اگر خودرو دارای ایراد پنهان باشد مانند رنگ شدگی، تصادف گذشته، شکستگی در قطعات داخلی و این موارد در زمان صدور بیمه دیده نشده باشند، شرکت بیمه ممکن است هنگام وقوع خسارت، از پرداخت بخشی از خسارت یا کل پرداخت سر باز زند و یا مبلغ اندکی را پرداخت کند.

دلایل اصلی اهمیت کارشناسی خودرو هنگام خرید بیمه بدنه عبارتند از:

1. تعیین ارزش واقعی خودرو:

ارزش خودرو یکی از عوامل تعیین‌کننده مبلغ حق بیمه است. زمان کارشناسی، ارزش دقیق خودرو تعیین می‌شود، نه ارزش کمتر یا بیشتر از واقعیت، و حق بیمه‌نامه اعلام شده عادلانه خواهد بود.

1. کاهش ریسک پوشش ناواضح:

اگر خودرویی در گذشته تصادف سنگینی داشته باشد و یا تعمیرات گسترده‌ای بر روی آن انجام شده باشد، ولی مستند نشده باشد، شرکت بیمه ممکن است ادعا کند آن حادثه پیشین به تعهد بیمه‌نامه ربط دارد.

1. پرهیز از اختلاف در زمان خسارت:

وقتی خودرو کاملاً بررسی شده باشد، در زمان وقوع حادثه، کارشناس بیمه نمی‌تواند به‌سادگی بگوید «این آسیب قبلاً بوده است» و از پرداخت خسارت سرباز زند. گزارش کارشناسی به عنوان سند مرجع در اختلافات عمل می‌کند.

1. شفافیت قرارداد بیمه:

با انجام کارشناسی هنگام خرید بیمه بدنه شرکت بیمه و بیمه‌گذار یک مبنای مشترک برای وضعیت خودرو دارند و از سوء برداشت جلوگیری می‌شود.

با مراجعه به بیمه بازار، می‌توانید به‌راحتی شرایط شرکت‌های مختلف را مقایسه کرده و بیمه مناسب با شرایط خودتان را انتخاب کنید، خرید بیمه بدنه خودرو از بیمه بازار، به‌راحتی و در چند دقیقه امکان‌پذیر است و بیمه‌نامه شما در همان روز صادر خواهد شد.

چه خودروهایی نیاز به کارشناسی دارند؟

در واقع، تقریباً همه خودروهایی که قرار است برای آنها بیمه بدنه خریداری شود، نیاز به کارشناسی خودرو پیش از خرید دارند. اما در موارد برخی خاص، اهمیت کارشناسی بیشتر می‌شود:

• خودروهای دست ‌دوم (غیرفابریک): به دلیل اینکه احتمال وجود رنگ ‌شدگی و تصادفات مخفی بیشتر است.
• خودروهای مدل بالا یا گران ‌قیمت: به دلیل بالا بودن هزینه‌های تعمیر، ریسک بیشتر است.
• خودروهای دارای سابقه تعمیرات سنگین و تغییرات بیرونی: جهت شناسایی کیفیت تعمیرات و تطابق آن‌ها، کارشناسی حیاتی است.
• خودروهای با عمر بالا (مثلاً بالای 10 سال): به دلیل وجود قطعات فرسوده، خوردگی و تغییرات زیاد.
• خودروهای صفر: برای جلوگیری از ثبت اشتباه وضعیت اولیه و تضمین وضعیت اولیه هنگام تحویل خودرو.

نکته مهم: اگر خودرویی صفر یا کم‌کارکرد باشد، ممکن است برخی شرکت‌های بیمه در تمدید بعدی بیمه بدنه، بدون بازدید مجدد قبول کنند بیمه تمدید شود ولی در سال اول حتماً بازدید انجام می‌شود.

انواع کارشناسی خودرو چیست؟

انواع روش‌های کارشناسی خودرو که در ایران معمول است، به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند. در ادامه علاوه بر شرح این دسته‌ها به بیان مزایا و معایب آنها نیز خواهیم پرداخت.

1. کارشناسی حضوری خودرو در مرکز:

در این روش خودرو به محل تخصصی کارشناسی برده می‌شود و بررسی کامل به صورت حضوری انجام می‌شود.

مزایا: دقیق‌ترین نوع کارشناسی است، امکان تست فنی گسترده‌ وجود دارد.

معایب: نیاز به جابجایی خودرو و اطلاع از زمان کار کارشناس خودرو دارد تا در محل حاضر باشد.

1. مراجعه کارشناس به محل حضور خودرو:

کارشناس به آدرسی که بیمه‌گذار تعیین می‌کند و خودروی وی در آن قرار دارد می‌رود و خودرو را در محل بررسی می‌کند.

مزایا: راحتی مشتری، صرفه‌جویی در زمان.

معایب: ممکن است این امکان در تمامی شهرهای ایران وجود نداشته باشد و به دلیل محدود بودن ساعات کار کارشناس، تعیین تاریخ کارشناسی خودرو کمی بیشتر از روش اول طول بکشد.

1. ارسال عکس توسط بیمه‌گذار (کارشناس غیرحضوری):

بیمه‌گذار عکس‌هایی از زوایای مختلف خودرو می‌گیرد و برای شرکت بیمه ارسال می‌کند. شرکت بیمه بر اساس تصاویر، گزارش کارشناسی صادر می‌کند.

مزایا: سرعت بالا، عدم نیاز به رفت‌وآمد.

معایب: ممکن است جزئیات مخفی مشخص نشود و بعدا سبب بروز برخی اختلافات با شرکت بیمه شود.

نکته: در بسیاری از شرکت‌های بیمه داخلی، دو روش اول رایج‌تر است؛ در برخی شرکت‌ها روش سوم نیز پذیرفته می‌شود.

هزینه کارشناسی خودرو چقدر است؟

برای مشخص کردن هزینه کارشناسی باید به فاکتورهای مختلفی چون شهر محل سکونت، روش کارشناسی (حضوری یا ارسال کارشناس)، پیچیدگی خودرو، میزان گزارش مورد نیاز و شرکت کارشناسی. در بازار ایران، هزینه‌ها تقریباً در بازه زیر نوسان دارد:

• کارشناسی ساده و ظاهری: چند صد هزار تومان
• بررسی کامل همراه با گزارش فنی و بدنه: تقریباً 500 هزار تا یک میلیون تومان و بیشتر در خودروهای لوکس.
• ایاب‌وذهاب برای کارشناسی در محل: در برخی شرکت‌ها رایگان است و در برخی دیگر با هزینه اضافی محاسبه می‌شود.

در برخی خدمات، تنظیم قولنامه یا مدارک نیز هزینه‌ای مجزا دارد (مثلا در کیان خودرو آریا مبلغی افزوده می‌شود اگر نیاز به قولنامه باشد).

آیا کارشناسی خودرو در زمان تمدید بیمه بدنه هم لازم است؟

معمولاً نه در همه موارد نیازی به کارشناسی مجدد نیست مگر شرایط خاصی وجود داشته باشد.

در بسیاری از شرکت‌های بیمه داخلی، شرط کارشناسی مجدد برای تمدید بیمه بدنه اگر شرکت بیمه را عوض نکرده باشید و خودرو وضعیت نسبتاً ثابت داشته باشد، وجود ندارد.

اگر در طول دوره بیمه حادثه‌ای رخ داده باشد و خسارت گرفته باشید، خودرو پیش از تمدید باید دوباره کارشناسی شود. ولی اگر خودرو سالم بوده و بدون حادثه باشد، برخی شرکت‌ها ممکن است تمدید بدون بازدید انجام دهند.