بنزین سوپر بزنیم یا معمولی؟

توانایی متراکم شدن سوخت قبل از سوختن خود به خودی را عدد اکتان می‌گویند. به زبان ساده‌تر هرچه اکتان یک سوخت بیشتر باشد آن سوخت در مقابل پدیده احتراق مخرب مقاوم‌تر است. یک سوخت خوب باید فقط پس از جرقه شمع مشتعل گردد و شعله احتراق آن بصورت آرام‌سوز سرتاسر اتاقک احتراق را طی نماید تا انرژی مفیدی بر تاج پیستون وارد آید. شعله احتراق بصورت یک موج از شمع شروع می‌شود، سپس بصورت یکنواخت تمامی اتاقک احتراق را دربر می‌گیرد.

اگر بخواهیم گسترش شعله احتراق را مجسم کنیم باید آن را به موجی که در اثر برخورد یک قطره آب به سطح یک حوض به وجود می‌آید تشبیه کنیم؛ پس از برخورد قطره آب به سطح آب راکد حوض یک موج کوچک دایره شکل تولید می‌شود که هر لحظه بزرگتر می‌شود تا به تمامی پیرامون حوض برسد.

گسترش شعله احتراق به این شکل سبب برخورد موج انفجاری یک دست، قوی و یکنواخت بر تاج پیستون می‌گردد. حال چنان‌چه قطرات متعددی بر مناطق مختلف سطح آب حوض برخورد نماید امواج دایره‌ای شکل متعددی در مراحل گوناگون تولید می‌شود که پس از گسترش و رشد به یکدیگر برخورد می‌کنند و بر هم اثر متقابل می‌گذارند و گاه همدیگر را خنثی می‌کنند.

امواج احتراق مخرب درست به مانند امواج سطح چنین حوضی می‌شوند: در مراحل مختلف تولید شده و آثار متقابل بر هم اعمال می‌کنند و یکدیگر را خنثی می‌کنند. در این حالت فشار داخلی اطاقک احتراق همراه با ارتعاشات زیان بار بالا می‌رود و دمای زیاد، انرژی مکانیکی موتور را تلف می‌کند.

در صورتی که سوخت از اکتان صحیحی (مطابق با نظر سازنده و نسبت تراکم موتور) برخوردار نباشد زودتر از زمان مقرر محترق گشته و قبل از رسیدن پیستون به نقطه مرگ بالا و همچنین قبل از جرقه شمع مشتعل می‌شود که عواقب این امر پر واضح است.

تفاوت بنزین سوپر با معمولی در عدد اکتان آن بوده که در نوع معمولی ۸۷ و در سوپر ۹۵ است. اکتان بالاتر یعنی انفجار در فشار بالاتر، یعنی بنزین سوپر دیرتر از بنزین معمولی منفجر می‌شود. هر خودرو با توجه به نوع موتور خود، نیازمند بنزینی با اکتان متفاوت است که در دفترچه‌ی راهنمای خودرو بدان اشاره شده است.

دانستن عدد اکتان مناسب و استفاده‌ی آن در هنگام سوخت‌گیری امری مهم است که سبب استفاده‌ی بهینه از موتور و افزایش عمر مفید آن می‌شود که توجه به این نکته در مورد خودروهای با اکتان بالا ضرورت بیشتری می‌یابد، زیرا اگر به خودرویی که به بنزین معمولی احتیاج دارد، بنزین سوپر زده شود فقط از توان خودرو کاسته می‌شود ولی اگر به خودرویی که به بنزین سوپر احتیاج دارد، بنزین معمولی زده شود، هر بار قبل از رسیدن پیستون به بالاترین نقطه در سیلندر، بنزین اشتعال پیدا کرده و پیستونی را که هنوز حرکت سر بالایی خود را کامل نکرده به پایین می‌راند. نتیجه‌ی آن، فشار به مجموعه‌ی پیستون، شاتون، میل‌لنگ و سوپاپ‌هاست و معمولاً با صدای خشنی همراه است و عدم توجه به این مورد در دراز مدت سبب آسیب به موتور و کاهش عمر مفید آن می‌شود.

نکته مهم در خودروهای جدید و مخصوصا موتورهای با پایه گازسوز این است که آنها با بنزین سوپر بهتر کار می‌کنند، بنابراین وقتی شما به خودرویتان بنزین سوپر می‌زنید احساس شتاب بالاتر به سبب افزایش قدرت انفجاری و بهره‌وری بیشتر در عملکرد موتور را شاهد خواهید بود.