تعرفه پلکانی؛ پایان سلطه لوکس ها در بازار خودرو/نقشه راه تنظیم بازار با سیاست جدید تعرفه ای
به گزارش خبرنگار خودروکار - براساس آنچه عنوان شده جدول تعرفه واردات خودرو برای سال ۱۴۰۴ به‌صورت پلکانی بر اساس حجم موتور پیشنهاد شده است به طوری که خودروهای تا ۱۵۰۰ سی‌سی با تعرفه حدود ۲۰ درصد و خودروهای۱۵۰۰-۲۰۰۰ سی‌سی با تعرفه حدود ۴۰ درصد خواهد بود و از سوی دیگر خودروهای با حجم بزرگ‌تر موتور بیش از ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ سی‌سی تعرفه‌های سنگینی همچون ۱۵۵ درصد خواهد داشت. همچنین خودروهای بالای ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰ سی‌سی بیش از ۱۸۰ درصد و بالای ۳۰۰۰ سی‌سی بیش از ۱۹۰ درصد اعلام شده اند.
در عین حال، برای خودروهای برقی یا هیبریدی پیشنهاد شده که تعرفه بسیار پایین کمتر از ۲۰ درصد با هدف تشویق واردات تعیین شود.
هرچند ایرادات زیادی به این میزان تعرفه وارد است اما از سوی دیگر گفته می شود تعیین این میزان تعرفه واردات خودروهای اقتصادی با تعرفه پایین تر را تشویق می کند چرا که برای خودروهای با موتور ۱۵۰۰ سی‌سی و بیشتر امکان واردات خودروهای اقتصادی‌تر و ارزان‌تر برای مصرف‌کننده مهیا می‌شود.
از سوی دیگر تعرفه پایین برای واردات خودروهای هیبریدی و برقی می‌تواند به بهبود تنوع خودرو وارداتی، ارتقای فناوری، و کاهش آلایندگی کمک کند. و وقتی تعرفه‌ها کاهش یابد ، واردات افزایش و تولیدکنندگان داخلی تحت فشار برای بهبود کیفیت و قیمت قرار می‌گیرند که منجر به رقابتی‌سازی در بازار خودرو خواهد شد.
در این شرایط با تعیین تعرفه پایین به شرط اینکه سایر هزینه‌ها همچون قیمت ارز، حمل، گمرک، ثبت‌سفارش کنترل شوند، قیمت خودروهای وارداتی کاهش خواهد یافت که در این صورت قیمت نهایی نیز برای مصرف کننده کاهش خواهد یافت.
در ماه های گذشته تنظیمات پیچیده و نوسان حقوق ورودی در کنار تغییر مکرر تعرفه‌ها، ابهام در مقررات و اختلاف میان نهادهایی همچون دولت، مجلس، گمرک باعث بلاتکلیفی واردکنندگان و تأخیر در واردات شده است. حال با تعیین تعرفه های سنگین برای خودروهایی با موتورهای بزرگ که در عمل تعرفه ۱۵۵ تا ۱۹۰ درصد تعیین شده، در عمل واردات گران شده و ممکن است این روند منجر به محدود شدن واردات شده و مصرف‌کننده نهایی را مجبور به پرداخت قیمت بالاتری کند.
به نظر می رسد سیاست تعرفه‌ای فعلی به‌گونه‌ای طراحی شده که دو گروه مجزای خودروهای اقتصادی با تعرفه پایین‌تر و خودروهای لوکس وحجم بزرگ با تعرفه بسیار بالا را هدف قرار داده است. اگر هدف اصلی سیاستگذار افزایش واردات باشد، تعرفه بسیار بالا برای خودروهای بزرگ می‌تواند مانع شود و تنها خودروهای اقتصادی توان وارد ات دارند اما اگر عرضه اقتصادی‌ها افزایش یابد، ممکن است قیمت‌ها تعدیل یابند و اگر در بلندمدت، تعرفه اقتصادی‌ها حفظ شود و سایر موانع (ارز، ثبت‌سفارش، استاندارد) نیز کاهش یابد، فرصت رشد واردات و تنوع انتخاب برای مصرف‌کننده وجود دارد. اما اگر تعرفه‌ها دوباره افزایش یابد یا مقررات پیچیده شود، ممکن است واردات کاهش و تولید داخل با چالش کیفیت و قیمت مواجه شود.
به‌طور کلی، اجرای درست تعرفه‌های پلکانی، می‌تواند یک راه میانی منطقی بین واردات آزاد کامل و ممنوعیت کامل واردات باشد. با این حال، موفقیت این سیاست بستگی زیادی به ثبات قوانین، تخصیص ارز، فرآیند واردات و عملکرد تولیدکننده داخلی دارد. اگر یکی از این عناصر دچار ضعف شود، ممکن است تعرفه‌ها تأثیر مثبت خود را از دست بدهند یا حتی اثر معکوس داشته باشند.
در مجموع، تعرفه پلکانی واردات خودرو ابزاری کارآمد برای جهت‌دهی به بازار، حمایت هدفمند از تولید داخلی و تشویق به مصرف بهینه است؛ اما موفقیت آن بستگی به شفافیت، نظارت مؤثر و تنظیم دقیق طبقات تعرفه‌ای دارد.
گزارش از میترا ممسنی
