ترمز تورم زیر پای خودرو
به گزارش خودروکار - بر اساس گزارش مرکز آمار، شاخص «خرید وسایل نقلیه» در اسفند۱۴۰۳ نسبت به اسفند۱۴۰۲، تورم نقطه‌‌‌به‌‌‌نقطه ۱۹.۷ درصدی را نشان می‌دهد. این یعنی قیمت خودروهای سواری در یک سال گذشته حدود یک‌‌‌پنجم گران‌‌‌تر شده است. در مقیاس ماهانه، تورم مصرف‌کننده برای خرید خودرو نسبت به بهمن۱۴۰۳ رشدی ۱.۷درصدی داشته که از ثبات نسبی در کوتاه‌‌‌مدت خبر می‌دهد.
در مقابل، سایر زیربخش‌‌‌های حمل‌‌‌ونقل رفتار متفاوتی داشته‌‌‌اند. زیرگروه «بهره‌‌‌برداری از وسایل نقلیه شخصی» (مانند سوخت و نگهداری) تورم نقطه‌‌‌به‌‌‌نقطه ۲۵درصدی را ثبت کرده، در حالی که «خدمات حمل‌‌‌ونقل» (حمل‌‌‌ونقل عمومی) با ۵۸.۱درصد، بالاترین تورم را در این گروه داشته است. شاخص کل حمل‌‌‌ونقل نیز تورم ۲۹.۳درصدی را نشان می‌دهد که بسیار بالاتر از تورم ۱۹.۷درصدی خرید خودرو است.
تورم کل نیز در اسفند۱۴۰۳ به ۳۷.۱درصد رسیده است. تورم ۱۹.۷درصدی خودرو، که ۱۷.۴واحد‌درصد کمتر از تورم کل است، در مقایسه با سبد کلی مصرف‌کننده، افزایش قیمت کمتری را تجربه کرده است. اما چرا خودرو، برخلاف بسیاری از کالاها، این میزان از تورم عمومی عقب مانده است؟
دلیل عمده این موضوع آن است که خودرو دیگر مانند گذشته به نوسانات نرخ ارز وفادار نیست. در سال‌های قبل، هر جهش ارزی مستقیما به قیمت خودرو سرریز می‌‌‌شد، اما حالا بازار خودرو راه متفاوتی را در پیش گرفته است. کاهش ارزش پول ملی، که بسیاری از کالاها مثل مواد غذایی یا مسکن را گران‌‌‌تر کرده، تاثیر کمتری روی خودرو داشته است.
در مقابل، زیرگروه‌‌‌هایی مثل بهره‌‌‌برداری از وسایل نقلیه مستقیما به بهای خدمات تعمیر و نگهداری و لوازم یدکی وابسته‌‌‌اند، که هر دو تحت‌تاثیر افت ارزش پول ملی گران‌‌‌تر شده‌‌‌اند. خدمات حمل‌‌‌ونقل عمومی نیز به دلیل افزایش هزینه‌‌‌های نیروی کار و نگهداری خودرو تورم بالاتری را تجربه کرده‌‌‌اند. این تفاوت نشان می‌دهد که خودرو، به‌‌‌عنوان یک کالای سرمایه‌‌‌ای، رفتار قیمتی متمایزی از خدمات یا هزینه‌‌‌های جاری حمل‌‌‌ونقل پیدا کرده است.
با این حال، تورم ۱۹.۷ درصدی برای مصرف‌کننده سبک نیست. خودرو همچنان برای بسیاری از خانوارها کالایی گران‌قیمت است که باعث شده تقاضای خودرو در بازار بسیار کاهش پیدا کند، شاید همین موضوع را بتوان یکی دیگر از علل اصلی کاهش شتاب تورم برای خودرو دانست؛ چراکه اساسا بازار خودرو ظرفیت رشد قیمت دیگری را ندارد، البته گزارش مرکز آمار مربوط به اسفندماه است؛ اما روند بازار در فروردین نشان می‌دهد که بعد از شروع سال جدید بازهم بازار خودرو حتی به قیمت کاهش تقاضا، روند رشد قیمت را در پیش گرفته است.
گزارش مرکز آمار ایران همچنین تورم سالانه زیرگروه «خرید وسایل نقلیه» را برای ۱۲ماه منتهی به اسفند۱۴۰۳، ۲۰.۳درصد اعلام کرده است. این رقم که میانگین افزایش قیمت خودروهای سواری در کل سال را نشان می‌دهد، حاکی از فشار تورمی است که در مقایسه با دیگر کالاها، کنترل‌‌‌شده‌‌‌تر بوده است. تورم سالانه ۲۰.۳درصدی، اندکی بالاتر از تورم نقطه‌‌‌به‌‌‌نقطه ۱۹.۷درصدی است. بنابراین فشار تورمی در ماه‌‌‌های پیش از اسفند بیشتر بوده است.
