قیمت بنزین در ایران همواره محل مناقشه بوده، از دهه 70 تا امروز سیاستها بین افزایش تدریجی، تثبیت قیمت و سهمیهبندی نوسان کرده و حالا این سؤال مطرح است؛ بنزین در ایران ارزان است یا گران وآیا سیاستهای فعلی واقعاً مصرف را کنترل و عدالت را محقق میکند؟
در حالی که شاخص آلودگی هوا در بسیاری از کلانشهرهای کشور به وضعیت بحرانی رسیده است، بحثهایی درباره حذف بنزین از خودروهای صفر کیلومتر مطرح شده است. سیاستی که به دلیل نبود زیرساخت و جایگزینهای مناسب میتواند نتایجی کاملاً معکوس به همراه داشته باشد و این پرسش را مطرح می کند که اثر این تصمیم بر بازار خودروهای کارکرده چه خواهد بود؟ آیا دوباره شاهد افزایش تقاضا برای خرید خودروهای دست دوم خواهیم بود یا مجلس با ورود به این موضوع، دولت را ناگزیر به عقب نشینی خواهد کرد؟
با اعلام سهمیههای جدید بنزین ، وضعیت حاصل از آن منتفعان و متضرران خاص خود را میسازد. در این میان بهنظر میرسد که دو گروه اصلی یعنی خودروسازان مونتاژی و دارندگان خودروهای فرسوده بیشترین نفع را از ساختار جدید سهمیهبندی بنزین خواهند برد.
در حالی از مصوبه تازه هیاتوزیران درباره سهمیهها و قیمت جدید بنزین روز سهشنبه رونمایی شد که بهنظر میرسد برخی پیامدها و ملاحظات خودرویی این مصوبه نادیده گرفته شدهاست.
هیات وزیران در حالی روز گذشته نرخ سوم بنزین و شرایط تخصیص این مصوبه به خودروها را اعلام کرد که انتظار می رود از نیمه آذرماه و اجرای این مصوبه شاهد نوسان قیمت ها در بازار خودرو به ویژه خودروهای لوکس و پرمصرف باشیم چرا که بر اساس این مصوبه از این پس بنزین خودروهای صفر و لوکس وارداتی با قیمت ۵ هزار تومان تامین خواهد شد.
به گفته یک کارشناس انرژی، با وجود تولید روزانه حدود ۱۱۵ میلیون لیتر بنزین و ناترازی نزدیک به ۱۰ میلیون لیتر، اجرای طرح سهنرخی میتواند مصرف را مهار کرده و از وابستگی به واردات بکاهد.
یک کارشناس انرژی گفت: مزیت سه نرخی شدن بنزین آنکه کسانی که بیشتر از حد استاندارد مصرف میکنند و در دهکهای بالای جامعه قرار میگیرند با نرخی نزدیک تر به نرخ واقعی بنزین را مصرف می کنند.
در حالی دولت با تایید رسمی افزایش قیمت بنزین بار دیگر موجی از موافقتها و مخالفتها را برانگیخته که یک نکته حیاتی همچنان در حاشیه ماندهاست؛ ساختار معیوب مصرف سوخت در ناوگان خودرویی کشور.
یک کارشناس انرژی گفت: طرح موضوع تخصیص یارانه بنزین به کد ملی نهتنها معایب طرح سهنرخی کردن بنزین را ندارد بلکه با رویکردی جدید در اصلاح شیوه توزیع یارانه بنزین منجر به تقویت همراهی مردم با این طرح خواهد شد.
مدیرعامل بورس انرژی ایران گفت: تصمیم جدید وزارت نفت در زمینه کشف قیمت رقابتی بنزین سوپر در بورس، گام مهمی برای پایاندادن به ناترازی بازار بنزین و حرکت بهسوی عدالت اقتصادی است.
هرساله همراه با فصل سرد آلودگی هوا هم بیشتر میشود؛ یک روز بنزین بیکیفیت و دیگر روز مازوتسوزی را علت آن میدانند اما مسلم است وجود خودروهای بیکیفیت و فرسوده علت اصلی آلودگی هوا است.
عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی، در خصوص آخرین وضعیت تغییرات احتمالی قیمت بنزین اظهار داشت که مجلس پیشتر اختیار اصلاح قیمت حاملهای انرژی را به دولت واگذار کرده است.
مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی گفت: در شهریور ماه با توزیع میانگین روزانه 143 میلیون لیتر، 10 میلیون لیتر بنزین بیشتر (معادل تولید پالایشگاه آبادان) توزیع شده که عدد بسیار بزرگی است.
استانهای تهران، خراسان رضوی، فارس، اصفهان و کرمان با مصرف بیش از ۵ میلیارد لیتر بنزین در تابستان ۱۴۰۴ و سهم ۴۰ درصدی از مصرف بنزین کل کشور، بهعنوان پرمصرفترین استانهای کشور شناخته شدند.