مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی با اشاره به اینکه قیمت گازوئیل در کشورهای همسایه ۶۰ برابر ایران است، گفت: با توجه به این اختلاف قیمت، عمده قاچاق سوخت در کشور مربوط به گازوئیل است، اما درباره بنزین بهدلیل کنترل مصرف با کارت سوخت، قاچاق قابل کنترل است.
برخی بر این موضوع را مطرح می کنند که حذف کارت سوخت به افزایش قاچاق سوخت منجر شد. این در حالی است که به گفته مسوولان کارت سوخت هیچ گاه حذف نشده بلکه از سال ۱۳۹۲ تا اوایل ۱۳۹۸ بیش از ۹ میلیون کارت نو شماره و بیش از ۷.۷ میلیون کارت المثنی صادر شده است.
وزیر نفت گفت: در بنزین قاچاق بسیار کم است؛ در گازوئیل قاچاق وجود دارد اما آن هم زیاد نیست و این اعداد و ارقامی که در این حوزه نیز مطرح میشود، منطقی به نظر نمیرسد.
به گفته کارشناسان افزایش قیمت بنزین و برقراری نظام سهمیه بندی می تواند تاحدی به مدیریت مصرف و کاهش قاچاق آن کمک کند، اما همچنان فساد زا بوده و نظام توزیع آن ناعادلانه و غیرکاشناسی است.
اختلاف قیمت سوخت و به ویژه بنزین در داخل با کشورهای همسایه سود بالایی را از محل قاچاق آن میکند؛ بهطوریکه برای هر لیتر بنزین تا ۱۵ هزار تومان سودآوری دارد. این موضوع ناشی از پرداخت سالانه هزاران میلیارد تومان یارانه پنهانی است که دولت به طور جدی به دنبال اصلاح آن در بودجه سال ۱۳۹۹ است.
دی ماه سال گذشته بود که واردات بنزین متوقف و از خروج یک میلیارد دلار سرمایه کشور جلوگیری شد؛ این در حالی است که با توجه به افزایش مصرف بنزین کارشناسان پیشبینی میکنند که اگر این روال ادامه یابد، ممکن است ایران دوباره وارد کننده بنزین شود اما از سوی دیگر کارت سوخت میتواند سدی برای این امر باشد.
استفاده از کارت سوخت شخصی از ۲۲ مردادماه الزامی میشود؛ موضوعی که بسیاری از کارشناسان معتقدند میتواند سدی در مقابل قاچاق سوخت باشد و با اجرای آن میتوان وضعیت بنزین در ایران را تا حد زیادی سر و سامان داد.
آمار و ارقامی که درباره میزان قاچاق سوخت وجود دارد، نگرانیهایی را بهوجود آورده و موجب شده بخش دولتی نگاه ویژهتری به این حوزه داشته باشد. بازگشت کارت سوخت موضوعی است که بخش دولتی به آن توجه داشته اما برخی از کارشناسان بر این باورند که این کارت بدون سهمیهبندی نمیتواند نتیجه مثبتی دربرداشته باشد لذا باید کم کم به سمت سهمیهبندی بنزین حرکت کرد.
"خودکفایی تولید بنزین"، آرزویی که بالاخره در آستانه ۴۰ سالگی پیروزی انقلاب اسلامی محقق شد؛ هرچند به نظر میرسد طعم آن چندان شیرین نیست زیرا افزایش مصرف بنزین در ایران بهدنبال افزایش میزان تولید این فرآورده نفتی میدود و حتی گاهی از آن پیشی میگیرد و دغدغه میزان مصرف بنزین آنقدر پررنگ است که آسودگی خودکفا شدن زیر سایه این دغدغه رنگ باخته است.
عضو هیئت علمی گروه اقتصاد انرژی دانشگاه خوارزمی با اشاره به وضعیت جهانی قیمت بنزین و پایین بودن قیمت بنزین کشور در مقایسه با سایر کشورها گفت: با توجه به آمارهای جهانی، در 10 سپتامبر 2018 (شهریور 1397) قیمت بنزین در ایران هفت سنت در هر لیتر است که بعد از ونزوئلا با نرخ هر لیتر بنزین یک سنت، دومین کشور عرضه کننده بنزین ارزان در دنیا محسوب میشود.
"سرسام آور" بهترین لقبی است که میتوان به آمارهای حوزه بنزین نسبت داد؛ فرآورده نفتی که میزان مصرف آن نه تنها در کشور مرز خطر را رد کرده، بلکه پای آن از مرز کشور هم گذشته و به صورت قاچاق وارد کشورهای همسایه شده است. با یک حساب سرانگشتی و طبق گفتههای مسئولان میتوان فهمید که دولت هرماه حدود سه هزار و ۶۸۰ میلیارد تومان برای بنزین یارانه میدهد.
استفاده از کارت سوخت در اواخر دهه ۱۳۸۰ مصرف بنزین را روزانه 10 میلیون لیتر کاهش داد، اما حذف آن از سال 94 موجب افزایش قاچاق بنزین به کشورهای همسایه شد.
رئیس اداره پیشگیری از عرضه خارج شبکه و مقابله با قاچاق سوخت شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی با اشاره به طرح فروشئ سوخت به مرزنشینان برای جلوگیری از قاچاق سوخت، اظهار کرد: این طرح به کلیه مرزهای خشکی زمینی تعمیم داده شده است.