این روزها طرح ساماندهی صنعت خودرو در رفت و آمد بین مجلس و شورای نگهبان است؛ در حالی که موضوع واردات خودروهای جدید به بحث داغ روز تبدیل شده، برخی اجرای آن را دور از دسترس می‌پندارند، اما موافقان، انجام آن را موجب کاهش شدید قیمت خودروی خارجی و رفع انحصار خودروسازان داخلی می‌دانند.
سخنگوی شورای نگهبان با اشاره به وجود یکی دو ابهام در مصوبه ساماندهی صنعت خودرو گفت: هیات عالی نظارت بر حسن اجرای سیاست‌های کلی نظام، این مصوبه را مغایر با سیاست‌های تولید ملی و حمایت از کار و سرمایه ایرانی و سیاست‌های اقتصاد مقاومتی ارزیابی کرد.بنابراین این مصوبه به مجلس باز می‌گردد.
طرح واردات در ازای صادرات که در مصوبه آزادسازی مشروط خودرو یکی از مسیرهای مجاز ورود خودرو به کشور خوانده شده، این روزها به چالشی در صنعت و بازار خودرو تبدیل شده است.
سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس معتقد است از آنجا که قیمت خودرو در بازار بیش از ارزش واقعی است، واردات مدیریت شده خودرو موجب کاهش حباب کنونی بازار خواهد شد.
شورای نگهبان برای سومین بار طرح ساماندهی خودرو را رد کرد، آن هم در حالی که گمان می‌رفت این بار و با توجه به اصلاحات قبلی، این طرح پرحاشیه از فیلتر شورا عبور کند. ایراد جدید شورای نگهبان، به ماده ۴ طرح ساماندهی خودرو مربوط می‌شود، ماده‌ای که بر تسهیل واردات خودروهای به اصطلاح پاک تاکید دارد.
طرح ساماندهی بازار خودرو دوسال پیش با رویکرد آزادسازی واردات خودرو و همچنین کاهش تعرفه از سوی اعضای کمیسیون اصل ۹۰ مجلس تهیه و با تصویب یک فوریت به صحن علنی مجلس راه پیدا کرد اما این طرح در پیچ و تاپ مشکلات متنوعی که پس از شدت گرفتن تحریم ها به وجود آمد، مسیر متفاوتی پیدا کرد.
طرح ساماندهی خودرو همچنان میان مجلس شورای اسلامی، شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام دست به دست می‌شود، چه آنکه هنوز ایرادات آن برطرف نشده و بنابراین قابل اجرا نیست.
طرح ساماندهی صنعت خودرو درحالی با هدف مدیریت وضعیت صنعت و بازار خودرو به‌تصویب مجلس رسید که بیشتر کارشناسان معتقدند این طرح نه‌تنها کمک‌حال وضعیت نابسامان صنعت و بازار خودرو نخواهد بود، بلکه مشکلات این صنعت را بیشتر هم خواهد کرد.
رییس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی گفت: آزادسازی واردات با تعرفه قبلی، قیمت خودرو را ۳۰ درصد کاهش می‌دهد و ما بر این اساس پیشنهاد واردات با تعرفه قبلی را برای ساماندهی بازار خودرو ارائه داده‌ایم.
ک نماینده مجلس با ارسال نامه ای به دبیر شورای نگهبان، رفع ایرادات قانونی و سیاست‌گذاری طرح ساماندهی صنعت خودرو را خواستار شد و واگذاری خودروسازی در بازار غیررقابتی فعلی را عاملی برای دوبرابر شدن آسیب‌های قبلی این صنعت عنوان کرد.
طرح ساماندهی بازار خودرو چندی ست که از سوی نمایندگان مجلس در حال بررسی است و مدام از بهبود اوضاع با به سرانجام رسیدن این طرح سخن به میان می آید. اما تا به امروز به جز بازگشت شورای رقابت به عرصه قیمت گذاری اتفاق خاصی رخ نداده است و کارشناسان خودرویی نیز از ناکارآمدی این طرح سخن می گویند.
مجلس روز یکشنبه قیمتگذاری خودرو را دوباره به شورای رقابت سپرد؛ این موضوع واکنش هایی مثبت و منفی به همراه داشت؛ برخی این تصمیم مجلس را بازگشت به شیوه غلط گذشته ارزیابی کردند و برخی نیز معتقدند که با بازگشت شورای رقابت، بازار خودرو سامان می یابد.
به اعتقاد یک کارشناس صنعت خودرو برداشته شدن تعرفه خودروهای هیبریدی در شرایط حال حاضر غیرمنطقی و شماره‌گذاری خودروها پس از تایید سازمان استاندارد تاکید بر امری از پیش مقرر شده است. همچنین بازگشت شورای رقابت به قیمتگذاری خودرو تکرار یک اشتباه خواهد بود اما نظارت بر آن می‌تواند شفافیت بیشتری در کار خودروسازان ایجاد کند.
یک عضو هیئت علمی گروه مهندسی خودرو دانشگاه علم و صنعت معتقد است که طرح ساماندهی بازار خودرو که روز گذشته در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید، با واقعیت‌ها و شرایط فعلی کشور منتاسب نیست.
طرح یک فوریتی ساماندهی بازار خودرو دوباره در دستور کار جلسات علنی هفته آینده مجلس قرار گرفت. اما این طرح که مدت هاست در مجلس از آن سخن گفته می شود هیچ گاه نتیجه ی مثمر ثمری برای صنعت و بازار خودرو نداشته است.
خبرهای بسته شدن مراکز اسقاط و ورشکستگی تعداد زیادی از این مراکز پس از ممنوعیت واردات خودرو، مجلسی‌ها را به صرافت انداخت تا علاوه بر مطالعه وضعیت بازار خودرو در طرح ساماندهی، موضوع سهیم شدن خودروسازان در اسقاط خودروهای فرسوده را پیگیری کنند. حال که این مهم به تصویب مجلس رسیده و منتظر تصمیم نهایی بهارستانی‌ها است، پرسشی مطرح است که آیا طرح ساماندهی بازار خودرو می‌تواند یکی از مهمترین بخش‌هایی که به تبع ممنوعیت واردات خودرو آسیب دیده را نجات دهد؟
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با تاکید بر اینکه امروزه مافیای عظیمی پشت صنعت خودروسازی کشور وجود دارد گفت: با طرح ساماندهی بازار خودرو امکان حذف مافیا وجود دارد؛ همچنین صنعت خودروسازی کشور به نوسازی جدی نیاز دارد.